Circulaire grondstoffenbank Venlo

De eerste circulaire rotonde van Nederland, de Rotonde van Morgen, is enkele jaren geleden gerealiseerd in Steyl in de gemeente Venlo. Vorig jaar taxeerden we deze rotonde om de restwaarde van deze circulaire rotonde te bepalen. De restwaarde van materialen is het hoogst als deze na het einde van de levensduur één op één hergebruikt kunnen worden en niet als puin worden hergebruikt. Om dit logistiek te organiseren is een tussenstation nodig waar materialen heen gebracht worden om vervolgens op het gewenste tijdstip elders te hergebruiken. Dit spaart primaire grondstoffen en afval uit, dat is circulair. In opdracht van gemeente Venlo doet Kragten onderzoek naar een regionale circulaire grondstoffenbank en zal hiervoor een voorstel schrijven. Maar is een grondstoffenbank überhaupt gewenst of haalbaar en hoe kijken bedrijven en overheden in de regio hiernaar?

Wat is een circulaire grondstoffenbank?
De huidige manier van werken in de wegenbouw is dat na sloopwerkzaamheden de materialen vergruizeld worden tot puingranulaat dat veelal als fundatie voor wegen wordt gebruikt. Granulaire materialen zoals zand, diverse soorten grond en puinfundering worden al veel hergebruikt. Echter afwateringelementen (denk aan rioolbuizen en -putten), betonklinkers en -tegels worden vaak als puin afgevoerd. Als dit soort materialen vrijkomen bij een project is het in de regel een uitzondering als die direct in een ander project kunnen worden hergebruikt, omdat het financieel onaantrekkelijk is en herbestemming van materialen vaak niet past in de planningen van volgende projecten. Een circulaire grondstoffenbank zou een uitkomst kunnen bieden. Dit is een terrein waar de herbruikbare materialen kunnen worden opgeslagen en geregistreerd.

Is een circulaire grondstoffenbank haalbaar?
Op dit moment vinden er interviews plaats met aannemers, leveranciers van zand en grind, ontgronders, afvalverwerkers, sloopbedrijven en recyclebedrijven om waardevolle informatie op te halen. Zien zij kansen in een grondstoffenbank? Wat zou goed kunnen werken en op welke wijze? Ook gaan we een alliantie oprichten van gemeenten, scholen met specialisatie circulaire economie, ontwerpers en architecten. Kunnen
we omdenken en, in tegenstelling tot het huidige ontwerpen, aanbod-gestuurd ontwerpen? Dat betekent kijken wat er in de circulaire grondstoffenbank voorradig is en daarop het ontwerp inrichten.

Is een circulaire grondstoffenbank betaalbaar?
De opgehaalde informatie uit de interviews bespreken we met betrokken overheden in de regio. Dit samen vormt de input voor het regiovoorstel. Dit regiovoorstel zal door de gemeente Venlo worden gebruikt voor zowel de Rijks als provinciale subsidieaanvragen. De hele keten zal na moeten denken over het anders omgaan met materialen, want onze grondstoffen zijn eindig. Wat mag een gezonde leefomgeving kosten? Indien gewerkt gaat worden met circulaire materialen zal de kostenpost voor een toekomstig project er zeker anders uitzien. De restwaarde van het ene project kan in mindering worden gebracht op het volgende project. Een circulaire grondstoffenbank is hierbij onontbeerlijk. Met het opstarten hiervan zijn de meeste financiën gemoeid en daarom zouden de subsidies uitkomst kunnen bieden voor de betaalbaarheid. Gemeente Venlo zet de eerste stappen op weg naar circulair werken, want elke verandering begint met de eerste stap in de goede richting.