Langetermijneffecten sluiting steenkoolmijnen in Zuid-Limburg

In opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft een Nederlands-Duits consortium in de periode 2014 tot december 2016 onderzoek uitgevoerd naar de langetermijneffecten van de sluiting van de steenkoolmijnen in Limburg. In dit artikel wordt ingegaan op de ‘na-ijlende effecten’ en een omvangrijk maatregelenprogramma dat nu wordt uitgevoerd.

In Limburg werd tot de mijnsluiting eind jaren ’60 op grote schaal steenkool gewonnen, diep in de ondergrond. Om dat mogelijk te maken werden de mijnen drooggehouden waarvoor grote hoeveelheden grondwater werden weggepompt. Na het sluiten stopten de pompen en steeg de waterstand in de mijnen weer. Nu, meer dan 50 jaar na dato, stijgt de mijnwaterstand nog steeds en deze stijging gaat naar verwachting nog enkele decennia door.

Door het consortium is onderzocht welke langetermijneffecten dit met zich meebrengt. Daarbij is onderzoek gedaan naar bodemstijging, (mogelijk instabiele) oude mijnschachten, de grondwaterkwaliteit, de grondwaterstand, mijngas en aardbevingen. Als onderdeel van het onderzoek werd een geïntegreerde risicoanalyse uitgevoerd, zijn risicobeheersmaatregelen geformuleerd en aanbevelingen gedaan voor monitoring. Op dit moment werken alle bij de mijnbouw betrokken overheden, het ministerie, de provincie, en twaalf gemeenten aan de uitvoering van dit programma.

Omdat na het sluiten van de mijnen de meeste schachten zijn afgedicht, zijn er in het midden en westelijke deel van Limburg geen plaatsen meer waar de waterstand en de waterkwaliteit in de steenkoollagen (het Carboon) kan worden gemeten. Dit is een belangrijk kennishiaat. Daarom zijn onlangs in opdracht van de provincie Limburg zeven peilbuizen geplaatst tot een diepte van circa 450 meter.

Het onderzoek laat ook zien dat de nazorg van de steenkoolwinning nog decennia zal duren. Of anders gezegd: de toekomst van de mijnbouw in Nederland is nazorg. De integrale aanpak, zoals deze in Limburg wordt toegepast, is relatief nieuw. Mogelijk kan deze ook behulpzaam zijn bij nazorg in andere mijngebieden.

Lees het uitgebreide onderzoek op http://www.gww-bouw.nl/lange-termijn-effecten-sluiten-steenkoolmijnen-limburg/