Vergunningen asielzoekersponton Zaanstad

In Zaanstad worden sinds 16 november jongstleden 284 asielzoekers gehuisvest in de Borealis, een drijvend ponton dat in het verleden eigendom was van het ministerie van Justitie en Veiligheid en nu in het bezit is van Harbour Hotels Group. Het ponton werd in het verleden door het ministerie gebruikt als locatie voor vreemdelingendetentie en was in de volksmond bekend als ‘de gevangenisboot’. Nu heeft het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) in deze noodopvang 284 mannen uit voornamelijk Syrië en Jemen ondergebracht. Van 2015-2017 heeft COA ook gebruik gemaakt van deze locatie voor noodopvang.

De meeste asielzoekers gaan in Nederland eerst naar de COA-opvang in Ter Apel. Voor het verkrijgen van een verblijfsvergunning doorlopen zij de asielprocedure en worden na een erkenning statushouder. Dat betekent dat zij in Nederland recht hebben op zaken als een woning, opleiding en uitkering. Na vijf jaar vindt een heroverweging plaats; als het land van herkomst als ‘veilig’ wordt beoordeeld, gaat men terug. Als dit niet zo is, krijgen asielzoekers een permanente verblijfsstatus en kunnen zij het Nederlanderschap aanvragen.

Het is de bedoeling dat de asielzoekers maar tijdelijk in Ter Apel blijven en doorstromen naar een asielzoekerscentrum (AZC). En daar zit op dit moment het probleem. De overspannen huizenmarkt zorgt er niet alleen voor dat het voor jongeren vrijwel onmogelijk is om aan een woning te komen, ook de statushouders en mensen met een permanente verblijfsstatus kunnen niet doorstromen naar een woning. En daarom zijn noodvoorzieningen, zoals de voormalige gevangenisboot, noodzakelijk.

Het snel beschikbaar komen van de noodopvang heeft wel wat voeten in aarde gehad. Nadat het COA had gevraagd om de noodopvang opnieuw in gebruik te mogen nemen voor de opvang van asielzoekers, heeft het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Zaanstad een gedoogbeschikking verleend voor de duur van zes maanden. In die zes maanden moeten alle noodzakelijke vergunningen in orde worden gemaakt. Dat neemt niet weg dat per direct zaken als sanitaire voorzieningen, alarm- en sprinklerinstallaties, noodaggregaten, vluchtroutes, een ontruimingsplan alsmede een extern veiligheidsplan, geregeld moesten zijn. En bij dit laatste heeft Kragten een rol gespeeld.

Eén van de andere aandachtspunten bij het ontwikkelen van locaties waar mensen verblijven, zoals de noodopvang in de gemeente Zaanstad, zijn de externe veiligheidsrisico’s vanwege het transport van gevaarlijke stoffen over weg, water en spoor. Bepaald moet worden of het vervoer van gevaarlijke stoffen consequenties kan hebben voor de huisvesting van de asielzoekers. Voor het AZC Rijshoutweg Zaandam, de officiële naam van de voormalige gevangenisboot, heeft Kragten de QuickScan Externe Veiligheid opgesteld.

Dat moest allemaal heel snel. Op dinsdag 9 november heeft Myra Koomen, locatiemanager COA Zaandam, gebeld met Peter Kaasenbrood van Kragten met de vraag of er op donderdag 11 november, vóór 12.00 uur, een QuickScan Externe Veiligheid zou kunnen liggen. Dat is gelukt! Vervolgens is op maandag 15 november door de gemeente Zaanstad de gedoogbeschikking verleend en hebben de 284 asielzoekers op dinsdag 16 november hun intrek op de Borealis genomen. Goed dat het is gelukt en mooi om daar als Kragten op volle snelheid aan te hebben bijgedragen!