WAQUA-berekeningen IJsselgeulen
In Nederland werken we hard aan het verbeteren van de natuurkwaliteit van onze rivieren. Afgelopen jaren zijn onder andere langs de IJssel verschillende nevengeulen aangelegd. Kragten heeft voor Rijkswaterstaat onderzocht welke ruimte aanwezig is om deze reeds aangelegde nevengeulen op te waarderen. Vanwege de omvang van de opdracht stonden we ook voor een aantal uitdagingen op het gebied van rekenen en datapresentatie.
Als onderdeel van het Kaderrichtlijn Water partnerprogramma heeft waterschap Vallei en Veluwe diverse nevengeulen langs de IJssel aangelegd. Qua omringende vegetatie zijn deze vrij eenvoudig opgeleverd. Veel gras en verder weinig variatie. Daarnaast kan door de meestromende nevengeulen meer water stromen dan nu het geval is. Met behulp van een rivierkundig modelonderzoek (WAQUA) is gekeken wat wel en niet mogelijk is. In totaal zijn voor zeven nevengeulen diverse situaties onderzocht. De meest bovenstroomse nevengeul is Reuversweerd/Cortenoever en Vorchterwaarden is de meest benedenstrooms gelegen. Uit het onderzoek bleek dat bij een aantal nevengeulen meer vegetatie mogelijk was. Bij een aantal zou de situatie echter niet meer voldoen aan de geldende regels (Rivierkundig Beoordelingskader).
Voor ons zat de uitdaging ook in de rekentechnische kant van dit project. Als we voor iedere gewenste situatie een berekening uitvoerden, dan hadden de computers bijna 80 dagen lang non-stop gerekend voor 385 berekeningen. Voor iedere nevengeul moesten vijf situaties doorgerekend worden met ieder weer elf afvoerniveaus (van een hele lage afvoer tot het maatgevend hoogwater). Door het slim combineren van modellen hebben we de rekentijd met 60% weten te reduceren.
Bij zoveel berekeningen wordt de presentatie van je data ook een uitdaging. Middels diverse GIS-bewerkingen maakten we kaarten waarin we de relevante resultaten bundelden. Zo kon Rijkswaterstaat per thema (stroomsnelheden, waterstanden bij maatgevend hoogwater, morfologie, etc.) en per nevengeul alle relevante resultaten zien.
Vanuit deze (model)technische oplossingen konden we bijdragen aan de zoektocht naar het opwaarderen van onze riviernatuur.